Perska nazwa Iran wywodzi się od średnioperskiej formy Eran (partyjskie Arjan), która po raz pierwszy pojawia się na monetach i w napisie przy reliefie z Naghsz-e Rostam sasanidzkiego
króla Ardaszira I (224/226-241). Jest tam mowa o Eranszahr (part. Arjanszahr), czyli państwie Ariów. Nazwa Iran pochodzi zatem od nazwy ludu Ariów, przy czym należy zauważyć, że już
w Aweście mowa jest o Airjana Waedżah – kraju Ariów, Achemenidzi zaś określali się w swoich inskrypcjach jako Arija – Ariowie, oraz Arija czithra – pochodzenia aryjskiego.
.jpg)
Pierwszym śladem człowieka na terytorium dzisiejszego Iranu są rysunki naskalne w pieczarze w Ghonbad-e Kus w Mazandaranie, datowane na 40 tys. lat p.n.e., przedstawiające polowanie
na niedźwiedzie, nosorożce i dziki. W XI tysiącleciu p.n.e. istniały już na tym obszarze ludzkie osady, zaś z połowy IX tysiąclecia p.n.e. pochodzi osada z Gandż Dare, której mieszkańcy trudnili
się hodowlą i prymitywnym rolnictwem. Następnie w całym Iranie nastąpiły rozwój kultur neolitycznych i związana z nim ekspansja osadnictwa.
Najazd arabski i związane z nim pojawienie się islamu to najważniejsza obok przybycia Ariów cezura w historii Iranu. Początkowo, za czasów kalifów prawowiernych i Umajjadów Irańczycy
byli traktowani w kalifacie jak obywatele drugiej kategorii. Dopiero kiedy wzięli oni masowy udział w ruchu, który doprowadził do uzyskania władzy przez Abbasydów, ta sytuacja zaczęła się
zmieniać. To wtedy też, dopiero po 750 roku, większość Irańczyków przeszła na islam, wyrzekając się rodzimego zaratusztrianizmu
Safawidzi rozpoczęli nowy etap irańskiej historii doprowadzając do masowego nawrócenia jego mieszkańców na szyicką wersję islamu i po raz pierwszy od czasów kalifatu jednocząc cały Iran na
okres ponad dwóch stuleci, podczas których jego granice zaczęły przybierać dzisiejszy kształt.
Po śmierci ajatollaha Chomejniego w 1989 roku rzeczywistym przywódcą kraju został Ali Chamenei. Po rozpadzie ZSRR Iran starał się przywrócić dawną pozycję mocarstwa regionalnego, stać się
rozjemcą w potencjalnych konfliktach między nowo powstałymi państwami, prowadzić politykę poszanowania granic i regionalnej współpracy. Iran przyczynił się w tym czasie do ożywienia działalności
Organizacji Współpracy Gospodarczej, łączącej azjatyckie muzułmańskie państwa niearabskie.